fot. Pexels - Polina Tankilevich

Czytanie to podstawowa umiejętność dla każdego młodego człowieka. Dzięki niej Malec może nie tylko rozpocząć swoją przygodę z nauką i zdobyć wiedzę z wielu dziedzin, lecz także polubić książki fabularne i tym samym rozwijać zasób swojego słownictwa, poznawać ortografię i lepiej rozumieć świat dorosłych.

Niestety, nauka literek i czytania nie jest łatwa. Dzieci potrzebują pomocy dorosłych, jak jednak nauczyć dziecko czytać? Od czego najlepiej zacząć? W jaki sposób zapoznać dziecko z literkami? Odpowiedzi na te i wiele kluczowych pytań dotyczących nauki czytania znajdziesz poniżej.

O czym warto pamiętać ucząc dziecko czytać?

Nim odpowiemy na pytanie jak nauczyć dziecko czytać skupmy się na kilku ważnych kwestiach, o których powinni pamiętać dorośli zamierzający podjąć się tego wyzwania. Oto one:

• dzieci rozwijają się w różnym tempie, dlatego nie każdy siedmiolatek będzie czytał płynnie i nie każdy przedszkolak jest na mały na naukę czytania. Do każdego dziecka należy podejść indywidualnie z odpowiednią dozą zrozumienia i cierpliwości.
• nauka czytania i nauka literek to dwa różne zagadnienia. Dziecko znające literki może mieć problem z czytaniem nawet prostych sylab.
• dzieci najlepiej przyswajają nową wiedzę podczas zabawy, dlatego zamiast przymuszać dziecko do nauki czytania i literek, należy je do tego odpowiednio zachęcić.

[products:2633,2272,1265]

Jak nauczyć dziecko czytać? - metoda literowa

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego nie zawiera nauki czytania, a jedynie przygotowanie dzieci do nabycia tej umiejętności. Nauka czytania i pisania to dopiero etap nauki wczesnoszkolnej. Warto jednak już w wieku przedszkolnym zainteresować dzieci tematem, aby same zapragnęły poznać słowo pisane. Jak zachęcić dzieci do czytania? Najlepiej służyć dobrym przykładem. Dziecko widząc dorosłego z książką lub gazetą chce go naśladować. Dobrym pomysłem jest również czytanie dziecku przed snem oraz założenie mu karty bibliotecznej tak, aby samo mogło wybierać interesujące go lektury.

Do niedawna najlepszą odpowiedzią na pytanie jak nauczyć dziecko czytać była metoda literkowa. Wielu rodziców próbujących nauczyć dzieci czytać “na własną rękę” nadal ją stosuje osiągając czasem lepsze, czasem gorsze skutki. Metoda literkowa składa się z następujących etapów:

• nauka alfabetu;
• synteza głoskowa liter (zamiana liter na głoski, łączenie głosek w słowa).

Niestety w przypadku większości dzieci metoda literowania wpływa niekorzystnie na rozumienie tekstu czytanego. Głoskowanie każdej kolejnej litery sprawia, że czytanie trwa bardzo długo, co w efekcie utrudnia odbiór całego tekstu przez dziecko.

Jak nauczyć dziecko czytać sylabami?

Jak zatem nauczyć dziecko czytać ze zrozumieniem? Specjaliści za jedną z najefektywniejszych metod uważają naukę czytania sylabami. Z jednej strony metoda ta wymaga wielu powtórzeń, w związku z czym może wydawać się nużąca dla dziecka, z drugiej natomiast szybkie efekty motywują Maluchów do dalszej nauki czytania. Metoda nauki czytania sylabami składa się z następujących etapów:

• nauka samogłosek i reprezentujących je liter - a, ą, e, ę, itd.;
• nauka spółgłosek w zestawieniu z samogłoskami w postaci sylab otwartych, np. głoska “k” w postaci sylab - ka, ki, ką, kę, ku, itd. Gdy dziecko dobrze opanuje daną spółgłoskę przechodzimy do następnej.;
• łączenie sylab otwartych w wyrazy - początkowo dwusylabowe;
• łącznie prostych słów w zdania, np. Tata ma wodę;
• rozbudowanie wyrazów o kolejne sylaby, np. lubimy, bilety, połowa, itd.;
• tworzenie zdań z wyrazów trzysylabowych;
• rozbudowanie sylab o dodatkową spółgłoskę, np. las, pas, lis, koc, itp.;
• tworzenie wyrazów zawierających sylaby utworzone z trzech głosek, np. lal-ka, bro-da, bu-cik, itp.;
• nauka sylab miękkich, tj. ni, ń, si, ś, ź, zi, itd.;
• wprowadzenie głosek sz, rz, cz, dż, ż;
• doskonalenie płynnego czytania zdań zawierających wszystkie powyższe głoski.

Realizując wyżej opisaną metodę nauki czytania należy każdorazowo utrwalać przez powtarzanie poznaną przez dziecko umiejętność przed przejściem do kolejnego etapu.

[products:2342,2334,1909]

Jak uczyć dziecko literek - metody nauki czytania przez zabawę

Nauka czytania sylabami to efektywny sposób nauki czytania ze zrozumieniem. Niestety, na jej początkowym etapie dziecko może nie rozumieć i nie doceniać korzyści wynikających z samego procesu uczenia się. Może być znudzone i niechętnie podejmować wysiłek, dlatego, aby uprzyjemnić mu to zadanie warto poznać kilka gier edukacyjnych, tj.:

• Należy przygotować 16 kartoników równej wielkości. Na 8 zapisujemy wielkie litery, a na 8 pozostałych ich małe odpowiedniki. Kartoniki pokazujemy dziecku tak, aby zapamiętało ich ułożenie, a następnie odwracamy napisem ku dołowi. Gra polega na znajdowaniu par wielkiej i małej litery. Wygrywa ten, kto znajdzie najwięcej.
• Na podłodze rozkładamy kartoniki z sylabami, np. pe, pa, pi, pą, itd. Następnie wręczamy dziecku koszyczek, a ono spacerując zbira kartoniki głośno czytając zapisane na nich sylaby.

[products:3405,3391,2331]

Jak nauczyć dziecko płynnie czytać? - metoda czytania globalnego

Kolejnym sposobem jak nauczyć dziecko płynnie czytać jest metoda czytania globalnego. To sposób nauki czytania skierowany do małych dzieci, które jeszcze nie znają liter. Polega na krótkich, lecz częstych treningach (3 razy dziennie), w wyniku których dziecko zapamiętuje całe słowo. Przez kilka dni pokazujemy Maluchowi zestaw tych samych, prostych słów, np. mama, tata, dom, itp. każdorazowo mówić: “to jest wyraz mama”, “to jest wyraz tata”, itd. Po ok. 5 dniach pytamy dziecko “co tu jest napisane?”. Za prawidłową odpowiedź chwalimy, błędną poprawiamy, nie karcąc przy tym. Pamiętajmy bowiem, że proces nauki czytania dla dzieci powinien być zabawą, a nie stresującym obowiązkiem. Jeśli dziecko jest zmęczone, głodne lub senne lepiej zrezygnować z lekcji niż poprzez zmuszanie, zniechęcić je do nauki czytania.

Kartoniki z wyrazami można przygotować samodzielnie zapisując słowa wyraźnie, dużą, najlepiej czerwoną czcionką. Gdy dziecko opanuje pojedyncze słowa można przejść do nauki czytania początkowo prostych, potem bardziej złożonych zdań składających się ze słów, które dziecko już zna.